09/04/2015

Gert van den Berg wil de zorg voor aanstaande moeders en hun baby’s in PNG verbeteren.

Papoea-Nieuw-Guinea hoort bij de landen waarin volgens de WHO de gezondheidszorg er het slechtst aan toe is. Het telt zo’n 7 miljoen inwoners en maar – schrik niet – vierhonderd artsen. Die werken bovendien vrijwel allemaal in de hoofdstad, terwijl bijna de hele bevolking op het platteland woont. Papoea-Nieuw-Guinea kampt bijvoorbeeld met een torenhoge moedersterfte, doordat bijna de helft van de vrouwen zonder hulp van een dokter of verloskundige moet bevallen. VSO breidt zijn gezondheidszorgprogramma uit om onder meer dit probleem aan te pakken.

Van zendeling tot arts

In het gezondheidszorgprogramma van VSO speelt vakdeskundige Gert van den Berg een belangrijke rol. Deze 62-jarige arts wil de zorg voor aanstaande moeders en hun baby’s verbeteren. Hij heeft daarvoor het rustige Friesland verruild voor een onvoorspelbaar bestaan in Papoea-Nieuw-Guinea. Maar de verhuizing was voor Gert geen probleem. Als kind voer hij op het vrachtschip van zijn vader van de ene plaats naar de andere en daardoor voelt hij zich nu overal thuis. Al toen hij acht jaar was, wist hij dat hij in een ontwikkelingsland wilde werken. “Wij hadden alles, kenden vrijheid en mochten daarom van geluk spreken,” vertelt Gert. “Maar ik wist dat er kinderen waren die niets te eten hadden en niet naar school gingen. Ik vond het onrechtvaardig dat er zo veel verschil was tussen arm en rijk.” Als kind wilde hij zendeling worden, maar toen de kerk in zijn leven aan belang inboette, koos hij uiteindelijk voor een studie medicijnen. Als tropenarts zou hij zijn droom ook kunnen waarmaken.

“Het maakt me gelukkig dat we deze vrouwen echt helpen”

Hulp aan lepra-patiënten

Tijdens zijn studie liep Gert stage in een lepraziekenhuis in Nigeria. Daar kreeg hij de bevestiging dat hij de juiste keuze had gemaakt. “De patiënten werden gediscrimineerd en door hun families verstoten. Ik hielp hen revalideren, zodat ze hun handen en voeten weer konden gebruiken. Dat maakte voor hen een ongelooflijk groot verschil.” Nu werkt Gert al anderhalf jaar via VSO op de afdeling gynaecologie en verloskunde van het Modilon-ziekenhuis in Madang in Papoea-Nieuw-Guinea. Hij geeft er les en begeleidt artsen in opleiding in theorie en praktijk. Elke ochtend maakt hij met zijn studenten een ronde over de afdeling, helpt bij spoedgevallen en doet operaties.

Patiënten krijgen eigen bloed

De vooruitzichten van patiënten met een buitenbaarmoederlijke zwangerschap zijn inmiddels ook een stuk beter, dankzij een simpele oplossing die Gert heeft ingevoerd. “Zo’n zwangerschap kan inwendige bloedingen veroorzaken,” zegt hij. “Maar met dat bloed is niks mis; we kunnen het prima via een infuus weer teruggeven aan de patiënt. Ik heb de daarvoor benodigde apparatuur gekocht en aan de artsen in opleiding uitgelegd wat ze moesten doen.”

Gert blijf nog een half jaar in Papoea-Nieuw Guinea. Ook dan zullen de studenten in het ziekenhuis van zijn kennis profiteren, zodat ze er veel levens mee kunnen redden.

“Als ik straks weg ben, blijft mijn kennis achter. Het is mooi om te zien hoe mensen dankzij die kennis groeien. Ook maakt het me gelukkig dat we de vrouwen die in ons ziekenhuis bevallen, écht kunnen helpen.”