Maak kennis met Karachi’s eerste vrouwelijke politiecommissaris

Shehla Qureshi, 30, staat aan het hoofd van acht politiebureaus, is een voorvechter van vrouwenrechten en de eerste vrouw die aangewezen werd als politiecommissaris in Karachi, Pakistan.
Dertig jaar geleden werd Benazir Bhutto de eerste vrouwelijke premier van Pakistan. Veel mensen beschouwden dit als een teken van verandering in de Pakistaanse maatschappij.

Maar drie decennia later hebben vrouwen nog niet de stappen kunnen zetten waar ze op hoopten toen Benazir aan de macht kwam. Geweld tegen vrouwen wordt niet gerapporteerd, omdat vrouwen bang zijn om aangifte te doen bij de politie. Shehla wil hier verandering in brengen.

“Alle rechten – ook vrouwenrechten”

“De politie is er om alle rechten te beschermen, en die zijn er niet zonder vrouwenrechten,” zegt Shehla. Ze erkent de ironie van een korps dat er is om ‘te beschermen en te dienen’, in een maatschappij waarin zoveel vrouwen zich niet beschermd voelen door de politie.

Met de steun van VSO zet Shehla zich samen met het Pakistan Forum for Democratic Policing (PFDP) in om de houding van burgers naar de politie te veranderen, en te begrijpen wat de barrières zijn waar vrouwen mee te maken hebben als ze aangifte willen doen. Een nationaal onderzoek uit 2012 toont aan dat meer dan de helft van de Pakistaanse vrouwen die te maken heeft met geweld, er nooit met iemand over praat.

Bang om aangifte te doen

Voor veel vrouwen zijn politiebueaus intimiderend, met gewapende bewakers aan de deur. Er zijn pogingen gedaan om deze ruimtes toegankelijker te maken voor vrouwen, door het introduceren van ‘vrouwenbalies’, waar vrouwelijke agenten het aanspreekpunt zijn.

Politiebureaus blijven echter gedomineerd door mannen. Shehla is een uitzondering: in Pakistan is slechts 1,5% van alle politiemedewerkers vrouw. In 2015 was dat nog 0,9%.

Shehla Qureshi, Karachi’s eerste vrouwelijke politiecommissaris, spreekt tijdens een VN bijeenkomst over het beëindigen van geweldi tegen vrouwen en meisjes.

Geweld tegen vrouwen blijft onbestraft

Als de eerste vrouwelijke commissaris van Karachi is Shehla een rolmodel voor een hele generatie Pakistaanse meisjes. Maar waarom zouden meer vrouwen zich eigenlijk bij de politie aan willen sluiten? Zelfs Shehla wordt regelmatig behandeld als starter en krijgt geen budget om mee te werken. Een groot verschil met haar mannelijke collega’s die op hetzelfde niveau werken.

Waarom zou een intelligente vrouw kiezen voor een slechtbetaalde bureaucratische baan die haar potentieel de kop in drukt?

Het imago van de politie en een gebrek aan vrouwen in het korps verslechteren het probleem van gendergerelateerd geweld in Pakistan, terwijl geweld tegen vrouwen onbestraft blijft. Volgens een VN rapport heeft bijna een derde van getrouwde vrouwen in de leeftijd van 15 – 49 jaar te maken gehad met lichamelijk geweld door hun man.

Geen kant op kunnen

Als je als vrouw in Pakistan iemand wil aangeven voor verkrachting heb je veel bewijs nodig – zoals tenminste vier mannelijke ooggetuigen. DNA sporen worden niet beschouwd als voldoende bewijs voor veroordeling.

Tegelijkertijd loop je het risico om aangeklaagd te worden voor seks buiten het huwelijk. Dit staat in de Pakistaanse maatschappij bekend als ‘zina’, een vergrijp waar de doodstraf op staat.
Vrouwen kunnen geen kant op: niet in staat om hun verkrachter aan te klagen, terwijl ze het risico lopen om zelf vervolgd te worden.

Onbekende wetten

“We kunnen geen recht bieden op grassroots-niveau,” zegt Shehla, “zelfs wanneer de politie haar taak doet, moet een slachtoffer door allerlei andere ingewikkelde procedures.”
Toch zijn er wetten geïntroduceerd om vrouwen te beschermen. Zo zorgt de Protection of Women Against Violence Bill uit 2015 ervoor dat alle vormen van geweld tegen vrouwen beschouwd worden als misdaad.

Deze wetten worden echter niet overal nageleefd. Veel vrouwen weten niet eens dat ze bestaan.

Het áll-women’ politiebureau in Karachi’s West Zone, een van de acht bureaus waar Shehla Qureshi verantwoordelijk voor is als commissaris.

Problemen van alle kanten aanpakken

Het is moeilijk om een precieze reden aan te wijzen waarom gendergerelateerd geweld niet aangegeven wordt in Pakistan. Shehla pakt het probleem vanuit verschillende kanten aan, waarbij ze samenwerkt met zowel de politie als het algemene publiek. Ze gelooft dat deze misdaden alleen tegengegaan kunnen worden als de afstand tussen de politie en de gemeenschap kleiner wordt.

‘All-women’ politiebureaus

Politiebureaus waar alleen vrouwen werken zijn een begin. Shehla staat aan het hoofd van een volledig vrouwelijk politiebureau in Karachi. Hiermee wil ze vrouwen aanmoedigen om aangifte te doen zonder bang te zijn dat ze niet geloofd worden of gestraft worden omdat ze zich hebben uitgesproken.

Deze ‘all-women’ politiebureaus zijn nodig omdat vrouwen alleen aangifte kunnen doen bij vrouwelijke politieagenten. Het werken als vrouwelijke agent kent echter wat uitdagingen – de meeste vrouwen in Pakistan rijden zelf geen auto, met als gevolg dat vermeende daders met het openbaar vervoer naar het politiebureau gebracht moeten worden.

Een forum voor social accountability

De PFDP is een andere stap vooruit. Met de steun van VSO wordt in dit forum openlijk gediscussieerd over zaken die te maken hebben met gendergerelateerd geweld, worden verouderde wetten herzien en wordt er gewerkt aan het versterken van relaties tussen de politie, opvangcentra voor vrouwen, lokale NGOs en het algemene publiek.

Naast het veranderen van de perceptie van de politie en het gemakkelijker maken voor vrouwen om aangifte te doen, is een verschuiving in de maatschappij noodzakelijk om ervoor te zorgen dat geweld tegen vrouwen niet langer gezien wordt als onvermijdelijk en acceptabel.

Shehla zorgt er persoonlijk voor dat vrouwenrechten op de agenda blijven. Hiermee houdt ze de aandacht vast en roept ze op tot betere naleving van de wet, zodat geweld tegen vrouwen eindelijk erkend wordt als een probleem in de Pakistaanse maatschappij.