De opkomst van vrijwilligerswerk op afstand

Meer dan 40 VSO-vakdeskundigen doen hun vrijwilligerswerk nu op afstand. Ze bieden online ondersteuning aan projecten van over de hele wereld, nu dat ze vanwege de coronacrisis huiswaarts moesten keren.

In de afgelopen maanden hebben honderdduizenden mensen de switch gemaakt naar thuiswerken. Op kantoor of locatie werken was voor veel mensen vaak niet meer vanzelfsprekend. Dat gold ook voor onze vakdeskundigen. Zij moesten terug naar huis, maar hebben zich in de afgelopen tijd ontpopt tot online vrijwilligers die hun kennis op afstand delen.

Eerder naar huis

Voor sommigen van hen betekende de uitbraak van het coronavirus dat ze naar huis moesten zolang het nog kon, voordat landen in complete lockdown gingen en vluchten geannuleerd werden. Voor anderen was het niet meer mogelijk om terug te gaan naar huis. Zij zijn in het land gebleven, maar werken ook daar vanuit huis.

Ondanks dat de omstandigheden voor veel vakdeskundigen verschillend zijn, vinden velen van het toch nog manieren om verschil te maken.

Vrijwilligers in Rwanda geven Engels en wiskunde via de radio om zoveel mogelijk schoolkinderen te kunnen bereiken

Wereldwijde samenwerking

Een voorbeeld hiervan is de creatie van een gids om jonge kinderen in kwetsbare omstandigheden te onderwijzen. Vakdeskundigen op het gebied van onderwijs en hoogleraren van universiteiten staken hier zo’n 1500 uur werk in. VSO-vrijwilligers ter plaatse introduceerden de gids in vluchtelingenkampen voor Rohingya. Wereldwijd werd de gids 22.000 keer gedownload.

Onderwijskwaliteit verbeteren

Monique Spijk werkte vanaf september 2019 als District Teacher Advisor in Rwanda. Hier werkte ze samen met leraren Engels en wiskunde om de kwaliteit van onderwijs te verbeteren, zodat jonge leerlingen betere resultaten kunnen halen. Ze was van plan om tot september van dit jaar te blijven, maar corona gooide roet in het eten. Ze keerde terug en zet haar werk nu voort op vanuit Nederland.

Monique Spijk met haar collega’s in Rwanda

Begeleiding op afstand

“Toen ik terugkwam in Nederland, kon ik meteen weer aan de slag bij mijn oude werkgever. Ik sta nu weer twee keer per week voor de klas. Daarnaast werk ik nog steeds mee aan het project in Rwanda. Ik ben in contact met mijn collega’s daar daar via ZOOM en WhatsApp. Op hun beurt proberen zij op afstand contact te onderhouden met lokale leerkrachten die de trainingen volgen via telefoon en SMS. Dat is niet altijd makkelijk: soms is er geen electriciteit zodat telefoons niet opgeladen kunnen worden. Zelfstudie is belangrijk, en we proberen ze daarin zo goed mogelijk te begeleiden.”

• Lees hier het gehele interview met Monique Spijk

Nieuwe manier van werken

Purna Shrestha is VSO’s hoofd onderwijsadviseur. Hij denkt dat deze aanpassingen als gevolg van de coronacrisis kunnen leiden tot langetermijn veranderingen.

“Deze technologie wordt steeds goedkoper. We zien dat landen steeds meer in de benodigde infrastructuur investeren. Steeds meer mensen beschikken over mobiele telefoons en hebben toegang tot internet.

Mix van methodes

Normaalgesproken brengen onze vakdeskundigen al hun tijd door in de gemeenschappen. Zo zijn ze er echt onderdeel van, waardoor ze de omstandigheden echt leren begrijpen. In de toekomst zouden we kunnen overwegen om face-to-face vrijwilligerswerk te combineren met interactieve video’s en opnames. Boeren zouden een film kunnen bekijken over het verbeteren van landbouwtechnieken, en leraren zouden een interactieve training over onderwijstechnieken kunnen volgen via video.

We zien dat meer mensen vanuit huis gaan werken vanuit noodzaak, in veel landen waar er geen thuiswerkcultuur is. Ik kan me voorstellen dat we binnen ontwikkelingsorganisaties een mix van technologie en andere methodes gaan gebruiken, om kennis en vaardigheden vanuit waar dan ook met elkaar te delen.”

Goed voorbereid

Ondanks dat vakdeskundigen hun werk nu doen op afstand, zijn er nog steeds duizenden VSO vrijwilligers aan het werk in de gemeenschappen waar ze vandaan komen. Met de VSO trainingen die ze volgen, zijn ze goed uitgerust om snel in actie te komen bij noodgevallen. Of het nu gaat om natuurrampen of crises op het gebied van klimaat of gezondheid.

Heb je ook interesse om je skills (online) te delen als VSO-vakdeskundige?

• Kijk dan hier voor meer informatie en de meest recente vacatures: https://www.vsointernational.org/volunteering/professional/jobs 
• Volg ons op Facebook, Twitter, Linkedin en Instagram om op de hoogte te blijven van de nieuwste updates