5 manieren waarop de jeugd vecht tegen klimaatverandering

“De jonge generatie is niet alleen het slachtoffer van klimaatverandering, maar ook enorm waardevol in het leiden van actie hiertegen. Zij spelen een actieve rol in het bedenken en het implementeren van oplossingen,” zegt Fridah Okomo. Zij is een van de VSO’s youth champions (jongerenvrijwilligers), die zich inzetten voor het klimaat.  

Bij VSO geloven we dat het cruciaal is om jongeren te betrekken en motiveren bij klimaatactie. Jongeren komen vaak met creatieve en innovatieve oplossingen voor wereldwijde noodsituaties, zoals klimaatverandering, omdat het direct effect heeft op hun eigen toekomst. We werken wereldwijd met een netwerk van meer dan 5.000 jongeren uit 17 verschillende landen in Azië, Afrika en Europa. 

In deze blog delen we vijf manieren waarop onze jongerenvrijwilligers resultaten hebben geboekt in het creëren van klimaatbewustzijn, -rechtvaardigheid en veerkracht in het omgaan met de effecten van klimaatverandering in hun gemeenschappen. 

1. Digitale bewustwording 

Digitale hulpmiddelen als radioprogramma’s, webinars en campagnes via sociale media speelden een grote rol bij het creëren van bewustzijn over klimaatverandering, het trainen van mensen voor klimaatactie en het voeren van campagne over klimaatveranderingskwesties.   

In Cambodja gaven jongerenvrijwilliger Pheakdey en haar team online trainingen over klimaatverandering en ontwikkelden ze video’s over afvalbeheer en recycling met twee ondernemers. Ze startten ook de Facebookchallenge: Stop klimaatverandering, begin bij jezelf. 

“Mijn motto is: Wees de verandering die je wilt zien. We proberen een rolmodel te zijn voor de jeugd en andere mensen. Zo probeer ik elke dag naar mijn werk te lopen of mijn herbruikbare tassen te gebruiken als ik naar de markt ga, zodat ik niet zorg voor meer afval door plastic tassen. Met de Facebookchallenge ‘Stop klimaatverandering, begin bij jezelf’ moedigen we mensen aan om foto’s te plaatsen van hun dagelijkse klimaatacties, zoals op de fiets naar werk gaan, hervulbare drinkflessen gebruiken en plastic afval te hergebruiken. Daarbij taggen vrienden elkaar regelmatig op Facebook, wat anderen stimuleert ook actie te ondernemen.” 

2. Afvalbeheer en schone energie

In Oeganda, Tanzania, Nigeria en Myanmar werkten onze jongerenvrijwilligersaan afvalbeheer. 

De Oegandese jongerenvrijwilligerHosea en zijn team richtten zich op houtskoolafval. Zo werd houtskoolafvalgerecycled tot briketten, wat tegelijkertijd zorgt voor werkgelegenheid onder jongeren. Hiermee pakken zijzowel de klimaatverandering als de hoge jeugdwerkloosheid in hun land aan. Het verbranden van briketten is een schone energiebron. Op deze manier wordt de noodzaak om bomen te kappen, wat enorm bijdraagt aan klimaatverandering, verminderd. 

“Door middel van bewustmaking en workshops hebben we 200 cursisten kunnen opleiden om vrouwen en jongeren in hun gemeenschap te leren hoe ze zelf briketten kunnen maken. De briketten maken een verschil voor het milieu en zorgen tegelijkertijd voor meer veiligheid voor vrouwen en meisjes omdat ze niet langer naar brandhout hoeven te zoeken. Het geeft ze ook meer tijd voor andere activiteiten, zoals onderwijs en werk, waardoor ze een beter leven kunnen opbouwen,” zegt Hosea. 

Workshop briketten maken

3. Klimaatbestendigheid, milieu en landbouw

“Jongerenvrijwilligersplatforms hebben een cruciale rol gespeeld in het versterken van lokale en nationale programma’s voor klimaatbestendigheid en de capaciteit voor belangenbehartiging in Kenia,” zegt jongerenvrijwilliger Fridah. 

In Kenia hebben de jongerenvrijwilligers bewustzijn gecreëerd en jongeren getraind in agro ecologie via webinars. Ze deden ook onderzoek naar de staat van voedselsystemen en organiseerden een dialoog om hun bevindingen te bespreken. Vervolgens organiseerden ze een forum voor belanghebbenden om actieplannen te genereren voor de prioriteiten, die naar voren kwamen in de voedseldialoog. 

“We organiseerden een training over biologische landbouw voor 130 leden van de plattelandsgemeenschap van Nandi. In samenwerking met de regering van Nandi County, via het ministerie van Landbouw, brachten zij een expert op het gebied van biologische landbouw om de gemeenschap te onderwijzen in methoden van landbouw die gunstiger zijn voor het milieu en onze gezondheid.” 

In Nigeria hebben jongerevrijwilliger Abdulahi met zijn team een boomplantbeweging opgezet op verschillende scholen. Abdulai zegt: “Bomen kunnen meer CO2-uitstoot absorberen en helpen om meer zuivere zuurstof in de gemeenschap te krijgen. We hebben 500 bomen geplant bij 12 scholen en 13 gemeenschappen verspreid over de staten Kano, Katsina en Adamawa. We hebben niet alleen bomen geplant, maar we zijn ook in gesprek gegaan met de leerlingen en gemeenschappen om hen bewust te maken van hoe ze kunnen helpen de klimaatverandering tegen te gaan.” 

Duurzame landbouw training in Kenia

4. Klimaatactie, ook voor mensen met een beperking

In hun inspanningen op het gebied van klimaatverandering en klimaatrechtvaardigheid richtten onze jongerenvrijwilligers zich op de meest achtergestelde gemeenschappen en op het inclusiever maken van klimaatmaatregelen. Dit omvatte ook het verbeteren van de toegang tot informatie over klimaatverandering voor mensen met een beperking. 

Hikma, jongerevrijwilliger uit Ethiopië: “Als we groeien, groeien we samen. Als we vallen, vallen we samen. Veel mensen met een handicap die ik heb gesproken, worden buitengesloten van de gemeenschap en hebben het gevoel dat ze geen macht hebben om hun gemeenschap te veranderen. We wilden hen laten zien dat hun impact, hun motivatie en hun inspanningen zeer gewaardeerd worden en dat ze wel degelijk verandering teweeg kunnen brengen.” 

Daarnaast benadrukt ze dat naast trainingen over klimaatactie, klimaatrechtvaardigheid, sociale verantwoordelijkheid, inclusie en veerkracht, ze ook een wedstrijd organiseerden met cartoons en illustratieve tekeningen om bewustzijn te creëren over belangrijke kwesties. 

Deze illustratie laat zien dat we door gebarentaal te gebruiken, gesprekken over klimaatverandering toegankelijker kunnen maken voor mensen met een gehoorbeperking.

5. Klimaatbeleid

Onze jongerenvrijwilligers zijn actief betrokken bij het bevorderen van inclusief en verantwoordelijk beleid, waarbij ze belangrijke besluitvormers ter verantwoording roepen. Fridah Okomo, jongerevrijwilliger in Kenia vertegenwoordigde VSO en de jeugd in het algemeen tijdens de Afrika Klimaatweek. Daar deelde ze de prioriteiten, oplossingen en belangrijkste eisen van jongeren met Afrikaanse regeringsleiders in de aanloop naar COP26. 

Ze vertegenwoordigde ook jongeren en VSO tijdens een virtueel evenement op COP26 over ‘Mainstreaming van jongeren in klimaatbeleid’. Ze deelde de ervaringen van jongerenplatforms en hun bijdragen aan de aanpak van klimaatverandering door enkele van de door jongeren geleide innovaties te laten zien, en pleitte voor de noodzaak om jongeren te betrekken bij het klimaatbeleid. 

“Er is dringend behoefte om jongeren een plaats te geven aan de tafel bij het vormgeven van klimaatbeleid. Jongeren moeten worden betrokken bij het ontwerpen van klimaatbeleid en ook een kans krijgen om als gelijkwaardige belanghebbenden deel te nemen aan besluitvormingsprocessen. Er moet ook een kader worden gecreëerd om de betrokkenheid van jongeren bij de beleidsvorming duurzaam te vergroten,” aldus Fridah.