Vanessa op de vuilnisbelt in Kibera
02/12/2024

Het bijzondere verhaal van Vanessa: een leven op de vuilnisbelt

Vanessa is 24 jaar en woont in Kibera, één van de grootste sloppenwijken van Afrika. Ze leeft op een vuilnisbelt, in een geïmproviseerde tent van zeil en gevonden materialen. Het leven is zwaar en onzeker, maar dankzij het project From Waste to Work heeft Vanessa geleerd hoe afval haar leven kan veranderen.

Een dag in het leven van Vanessa

Elke dag begint Vanessa in complete duisternis. Ze heeft geen toegang tot elektriciteit en schoon water. Het afval van de vuilnisbelt verspreidt zich tot aan haar deur. Vroeg in de ochtend struint ze over de vuilnisbelt om afval te verzamelen en te sorteren. Samen met andere afvalverwerkers halen ze al het plastic en karton eruit, dat kunnen ze namelijk inleveren bij een recyclingcentrum in ruil voor geld. Soms vindt ze tussen het afval wat restjes voedsel om te eten.

Angst voor tyfus en HIV

Vanessa werkt zonder enige bescherming. “Ik heb geen handschoenen of andere spullen om me te beschermen. Ik moet glas en scherpe voorwerpen met mijn blote handen oprapen, en daardoor snijd ik mezelf vaak,” zegt ze. Dit maakt haar vatbaar voor ziektes zoals tyfus en HIV. Maar het is geen optie om te stoppen met wat ze doet: “Ik moet doorgaan. Ik moet vandaag geld verdienen om te kunnen eten.”

Vanessa op de vuilnisbelt in KiberaVanessa in haar huis in Kibera

Geen respect voor vrouwen

Aan het eind van de dag sleept Vanessa de zakken afval die ze verzameld heeft naar een aggregator. Deze weegt de zakken en betaalt haar ongeveer 15 shilling (8 eurocent) per kilo. De aggregator verkoopt het afval vervolgens door aan grote recyclingbedrijven, die alleen geïnteresseerd zijn in winst. Vanessa voelt zich totaal niet gerespecteerd door deze opkopers, al helemaal niet omdat ze een vrouw is: “Ze zien ons als niets meer dan vuilnis.”

Veel dieven en mensenhandelaren

Naast de fysieke uitdagingen van haar werk voelt Vanessa zich ook vaak onveilig. “Ik leef alleen, en er zijn ’s nachts veel dieven en mensenhandelaren actief,” legt ze uit. Om haar dochtertje te beschermen, heeft Vanessa haar bij haar grootmoeder laten wonen. “Het is hier te gevaarlijk. Ik wil niet dat ze tussen slangen en gevaarlijk afval leeft, of slachtoffer wordt van ontvoering,” zegt ze.

“Het is hier te gevaarlijk. Ik wil niet dat mijn dochtertje tussen slangen en gevaarlijk afval leeft, of slachtoffer wordt van ontvoering.” – Vanessa

Verhoogde inkomsten dankzij trainingen van VSO

Het project From Waste to Work van VSO bracht verandering in Vanessa’s leven. Tijdens een training leerde ze slimmer om te gaan met afval, bijvoorbeeld door het te scheiden, wat haar inkomsten verhoogde. “Vroeger verkocht ik al mijn afval door elkaar. Nu sorteer ik plastic, karton en organisch materiaal apart, en dat levert meer geld op,” zegt ze. Vooral plastic brengt haar het meeste op. Ook leren jongeren die leven op de vuilnisbelt, zoals Vanessa, hoe ze kunnen recyclen. Dit soort trainingen zorgt voor niet alleen meer inkomen, maar ook een nieuwe kijk op afval. “Afval is eigenlijk rijkdom. Daar kunnen we wat mee doen. Nu help ik het milieu én verdien ik er iets aan.”

Een belangrijke inspiratiebron voor Vanessa is Josephine, een lokale vrijwilliger van VSO die inmiddels haar vriendin is geworden: “Ze is een mentor voor me. Ik wil later net als zij anderen helpen.”

Vanessa op de vuilnisbelt in KiberaVanessa (links) met VSO-vrijwilliger Josephine (midden).

Dromen voor een betere toekomst

Vanessa droomt van een betere toekomst voor zichzelf en haar dochter. “Ik wil weg van de vuilnisbelt en een veilig huis vinden waar ik samen met mijn dochter kan wonen,” vertelt ze. Maar Vanessa’s dromen gaan verder dan haar eigen leven. Ze wil terugkeren naar haar gemeenschap om anderen te leren wat zij heeft geleerd. “Ik wil laten zien dat afval rijkdom is en dat je met hard werken een beter leven kunt opbouwen. Als ik het kan, kunnen zij het ook.”

Een inspirerend verhaal

Met haar doorzettingsvermogen en de steun van From Waste to Work laat Vanessa zien dat verandering mogelijk is, zelfs in de moeilijkste omstandigheden.

Over het project From Waste to Work

Het From Waste to Work project traint en ondersteunt kwetsbare jongeren binnen de afvalsector in Kenia. Dit doen we bijvoorbeeld door het bieden van veilige werkkleding, het regelen van eerlijke afvalprijzen of het geven van trainingen over recyclen. Het is ons doel om betere leef- en werkomstandigheden te bieden aan minstens 3.900 jongeren op de vuilnisbelt. Wil je ons daarbij helpen? Word donateur!

Vanessa op de vuilnisbelt in KiberaVanessa ontvangt veilige werkkleding van VSO-vrijwilliger Lawrence.