GREEN

Het probleem

Het Tonlé Sap-meer is het grootste zoetwatermeer in Zuidoost-Azië en een van de meest productieve meren voor de visserij. Het meer heeft een indrukwekkend ecosysteem. Er leven ruim 200 vissoorten. De gevolgen van de klimaatverandering, in combinatie met onder meer overbevissing, ontbossing en vervuiling, bedreigen echter het natuurlijk evenwicht in de regio.*

De verandering van het waterpeil heeft grote gevolgen voor de omringende drasland, waardoor het aantal diersoorten dat in en rond het meer leeft afneemt. Ongeveer 70% van de huishoudens in de regio van het Tonlé Sap-meer is werkzaam in de visserij. Door de sterke achteruitgang van de visstand dreigen steeds meer inwoners hun inkomen te verliezen.**

Met het GREEN-project zetten we ons, samen met partnerorganisaties, in voor het verbeteren van de sociaaleconomische situatie van kwetsbare vissersgemeenschappen in het oosten van het Tonle Sap-meer. Daarnaast verbeteren we hun weerbaarheid tegen de gevolgen van klimaatverandering door te zorgen voor betere toegang tot water, sanitaire voorzieningen en hygiëne (WASH), afvalbeheer, een groene economie en onderwijs.

Een groen en beter bestaan

Het GREEN-project bestaat uit 3 onderdelen: WASH (water, sanitaire voorzieningen en hygiëne), groene economie en onderwijs. VSO werkt samen met de Nationale Universiteit van Battambang (NUBB) aan het bevorderen van een groene economie. We verbeteren het milieubewustzijn en ondersteunen duurzame initiatieven. We richten ons hierbij op de volgende groepen in drie regio’s (de provincie Kampong Thom in het district Kampong Svay, de provincie Pursat in het district Krakor en de provincie Kampong Chhnang in het district Boribour):

• Vissersfamilies in het binnenland en in de drijvende dorpen
• Kwetsbare jongeren
• Huishoudens die geregistreerd staan in het nationale armoede-identificatiesysteem van Cambodja, IDPoor
• Mensen met een beperking
• Etnische minderheden (Vietnamesen en de Cham)
• Buurt- en producentgroepen
• Particuliere bedrijven; micro- en kleine ondernemingen
• Lokale autoriteiten

Met training en steun van VSO kon Kem haar drijvende moestuin maken. Inmiddels is ze vrijwilliger bij VSO. Ze faciliteert o.a. informatiebijeenkomsten over de trainingen die VSO aanbiedt en helpt duurzame ondernemers die hun eigen bedrijf willen opzetten of doorontwikkelen met het aanvragen van financiële steun van VSO.

Groene economie

Een groene economie wordt gedefinieerd als koolstofarm, hulpbronnenefficiënt en sociaal inclusief. In een groene economie worden groei van werkgelegenheid en inkomen gestimuleerd door investeringen in infrastructuur die zorgen voor minder koolstofuitstoot en vervuiling, meer energie-efficiëntie, en die verlies van biodiversiteit en ecosystemen voorkomen.   

In de Tonlé Sap regio richten we ons daarom op:

• het creëren van meer bewustzijn over het belang van de groene economie voor de bescherming van de biodiversiteit en het Tonlé Sap meer;
• het versterken van agrarische en niet-agrarische groene waardeketens voor vissersgemeenschappen;
• het creëren van een gunstig ondernemersklimaat voor de ontwikkeling van ecotoerisme organisaties;
• het oprichten van incubators voor groene bedrijven, die kwetsbare jongeren en lokale bedrijven ondersteunen.

Spinazie in een drijvende moestuin.

Wat we willen bereiken

• 4.500 achtergestelde inwoners van de Tonlé Sap regio hebben belangrijke technische en beroepsvaardigheden opgedaan binnen de duurzame landbouw en groene economie.
• 70% van de huishoudens is meer milieubewust en heeft zijn gedrag aangepast. Zij leven nu milieuvriendelijker.
• 60% van de begunstigden heeft de overstap gemaakt van visserij naar alternatieve middelen van bestaan, zowel in de landbouw als daarbuiten. 30% daarvan heeft een gestabiliseerd inkomen.
• 50 groene bedrijfsinitiatieven (geleid door jongeren en vrouwen) zijn opgezet met behulp van incubators.

Wat we doen

Versterking van groene waardeketens

We analyseren en beoordelen de arbeidsmarkt en waardeketens. Hierbij identificeren we mogelijkheden om de groene economie te bevorderen en deze initiatieven en waardeketens te versterken. Ook kijken we naar de rol van gender: welke extra uitdagingen hebben vrouwelijke ondernemers en welke kansen liggen er voor hen? Onze doelen:

• We ontwikkelen of verbeteren 3 waardeketens.
• We zorgen dat 500 leden van vissersgemeenschappen technische en beroepsvaardigheden in de circulaire economie opdoen.
• We trainen 4000 leden van vissersgemeenschappen in duurzame landbouw.

Chum Srey Nga (50): “Tijdens een 2-daagse training leerde ik hoe ik een drijvende moestuin kon maken van recyclebare materialen zoals plastic flessen en hoe ik mijn eigen groente kan kweken. Er is nu genoeg groente om mijn familie te eten geven. Ook hoef ik me niet meer zoveel zorgen te maken om geld. Ik hoef minder eten op de markt te kopen en kan meer geld verdienen met de groenten die ik verkoop.”

Milieubewustzijn en gedragsverandering

We beschermen de biodiversiteit en het milieu van het meer door het milieubewustzijn van de inwoners op en rondom het meer te vergroten en milieuvriendelijk gedrag te stimuleren. We verspreiden boodschappen over sociale en gedragsverandering en begeleiden vrijwilligers uit de gemeenschap om hun eigen bewustmakingscampagnes te voeren via onder meer lokale theaters, video’s en social media. Onze doelen:

• We zorgen dat 3150 huishoudens milieuvriendelijker leven. bijvoorbeeld door het recyclen van afval.
• Ecotoerisme: We dragen bij aan de ontwikkeling van lokale ecotoerisme bedrijven, door:
  • 4 haalbaarheidsstudies waarin het potentieel van ecotoerisme plannen onderzocht en gerapporteerd wordt;
  • 3 ecotoerismeplannen, ontwikkeld door gemeenschappen en gekoppeld aan gemeentelijke investeringsplannen.

“Ik leg mijn dorpsgenoten uit waarom ze geen afval in het water moeten gooien: bewaar het om te recyclen of gooi het in de vuilnisbak. Zij zijn nu milieubewuster en hebben hun gedrag aangepast. Ik zie nu al minder afval in het water. Het schonere water draagt ook bij aan onze gezondheid.”
~ Chum Srey Nga (50), inwoner van Kampong Luong, een drijvend dorp op het Tonlé Sap meer. Na training van VSO leeft Chum niet alleen milieuvriendelijker, ze is ook een rolmodel voor een beter milieu.

Kem verzamelde gebruikte plastic flessen die rond haar huis lagen, en gebruikte ze om haar tuinboot te laten drijven.

Broedplaats voor groene bedrijven

We richten een incubatorprogramma voor groene bedrijven op. Hiermee ondersteunen we kwetsbare jongeren en lokale bedrijven. Onze doelen:

• We leiden 200 mannen en vrouwen op in duurzame bedrijfsontwikkeling.
• We verstrekken 50 lokale bedrijven technische en financiële steun voor groene initiatieven.
• We zorgen dat 200 kwetsbare jongeren steun krijgen van groene bedrijfsinitiatieven.

GREEN is een consortiumproject dat wordt gefinancierd door de Europese Unie en uitgevoerd door Save the Children, VSO met de Nationale Universiteit van Battambang, iDE met Hydrological, Tap Effect en Wetland Work.

Foto credits: Sophea Chheun

* Global Nature Fund, Tonle Sap Lake (Great Lake) Cambodia, https://www.globalnature.org/en/living-lakes/asia/tonle-sap
** Seng, R. (2017). Livelihoods in the changing Tonle Sap: past, present and future (Doctoral dissertation, Université Paul Sabatier-Toulouse III).